Wednesday, January 31, 2024

Rabindranath Tagore, In Mepu, ma Uab Metô

 

Masi nasaitan nalail pah-pinan, in banit amtisit lê mabelak ma mapanat lekleok nane atoni namfau ntae ma oket a-ntui nafanî nèk uab bian, onlê oras i nèk uab Metô. Ma nâko Pah India, masaf ma mlilê nâko Tagore in mepu ntea ma natua bale namfafau nbi pah-pinan i nèk uabe humâ-humâ. In lo mapules! (Mamnaitî nâko uabmeto.blogspot.com)

René Descartes (1596-1650) Ntomneu Neöp

Foto: https://michelgodts.art

Au uneöp, es onnane au es kau i. (Uab Metô)
Kulo penggalih, lajeng kulo wonten. (Uab Jawa)
Ha'u hanoin, ne'e-duni ha'u iha. (Uab Tetun)
Saya berpikir, maka saya ada. (Uab Labit)
Beta pikir, andia beta ada. (Uab Kupang)
Mi pensas, do mi estas. (Uab Esperanto)
Je pense donc je suis. (Uab Prancis)
I think, therefore I am. (Uab Ingris)
Pienso, luego existo. (Uab Spanyol)
Penso, logo existo. (Uab Portugis)
Penso, quindi esisto. (Uab Itálias)
Cogito ergo sum. (Uab Latin)*

-- René Descartes (1596-1650)

-------------------------------
*) In versi ahunûsekê/asli

Hanfuaf Nonô Fauk ntomneu Uab Metô

Natuin laistenab nak Uab Metô, lê a-nmuî kanaf humaf bian onlê METO, UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, TIMOR, TIMORESE, TIMOL, TIMOREESCH, TIMOREEZEN, DAWAN, TIMOR DAWAN, RAWAN, ma humaf bian (sumber: taklik teu i), ka nnès fa nâko tuaf 0.75 juta (baca: nol koma juta bôhitumním) es naüabe (= namolke) (sumber: the Indonesian Heritage, Language and Literature, 1998) nbi kabupaten (distrik) teun nok dialek (logat) humâ-humâ, au utenab ak uab i musti napèn hormat ma mateab neu pah-pinan nfunamnatéf. Au 'bèt an kanaf UAB METO fun in es mapakê namfau nnèsi nbi Pah Metô. Kanaf teun lê, natuin au tenab, nebè' mapakê msâ eslê UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, ma DAWAN.

Kanaf DAWAN nane kanaf “matâteme”, fun fêka tít fa tuaf es nahín (kalu au ka 'san) lekâ kanaf nane nemantea atoin-Metô sin luekkin ma in nâko mé. Tuaf aüab Labit (= Uab Indonesia) sin, natám nok atoin-Metô sin kuk, onlêhe npaek tekas BAHASA DAWAN he nlekan neu UAB METO. Au uäkâ ak atoin-Metô namfau ma atoni biakini msâ a-nkios nak kanaf DAWAN nfain-on tekas Labit neu kanaf UAB METO. Lê i nebè'i nfain alasan nansâ es tekas i mapakê a-nbi bale-bale. Lasi i nabè'i ntom nak oras tuafes a-ntek kanaf aî tekas i, tuafes aî tuafin lê namolok nokne lof nalulub neöp neu Uab Meto aî neu atoin-Metô. Natuin hanaf i, natuin au lomit, 'bèt an kanaf nua in lê i nfain on judul neu blog i, nok tuis DAWAN nbi 'takaf nabit.

Tabê ma pules nâko blog tuaf,

Yohanes Manhitu

ymanhitu@gmail.com

Yogyakarta, 14 Funboësamnuâ 2007