Friday, August 31, 2018

KUPANG: KOTA FAUTPUTUN

Foto: http://arsiptravel.blogspot.com


Atuis-alulat: Yohanes Manhitu

(Neu Kupang, Kota Kamapnikan)

Nhaek nâtét, on ní uf nâko hau nasib,
Naî Kopan akubelan in bale ma in luan.
Bale lê natutbon neu fautputun amepat;
luan lê napán etus ma nuün batan-batan.

Naijasiüf Timor Neontés, neno in mòfun.
Pusmau ma Rote njail in sobâ apaumakat,
Penfui ma Teno nfain-on enô pah manuan.
Mabahâ nèk oe biru, nesâ maüpâ in tuan.

Neno unû, hun ma nasi naheun fautputun,
tuâ asaib tua minâ nbah tasi ametak ninen.
Bijae metô ma molô npaon hun ma oematâ.
Bikase njail amnatas ma asenut neu usif.

Matâteme mapausmutî naleün nono ameut,
nabutab naijúfin he nasaib kaäsanab sin nâ.
Kota fautputun naheun nok ‘takaf amonit.
Kaisâ mupnikan bahfatu Fort Concordia.

Masi oe in upne namnés nok minfomenî
aî manas amnòtse nkiso nèk nekmakoet,
mauthe kota fautputun i nhaek nabala
he njail Timor Neontés in enô ‘naek.

Kupang-Timor, Funnuâ 2004

Ludwig Wittgenstein Namolok a-Ntomneu Uab

Foto: www.google.com

Au uabe in tuän, nane au pahe in tuän. 
(* Au hine in manuane eslê au hanfuafe ini mfaun.) --Ludwig Wittgenstein (1889–1951)

Hanfuaf Nonô Fauk ntomneu Uab Metô

Natuin laistenab nak Uab Metô, lê a-nmuî kanaf humaf bian onlê METO, UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, TIMOR, TIMORESE, TIMOL, TIMOREESCH, TIMOREEZEN, DAWAN, TIMOR DAWAN, RAWAN, ma humaf bian (sumber: taklik teu i), ka nnès fa nâko tuaf 0.75 juta (baca: nol koma juta bôhitumním) es naüabe (= namolke) (sumber: the Indonesian Heritage, Language and Literature, 1998) nbi kabupaten (distrik) teun nok dialek (logat) humâ-humâ, au utenab ak uab i musti napèn hormat ma mateab neu pah-pinan nfunamnatéf. Au 'bèt an kanaf UAB METO fun in es mapakê namfau nnèsi nbi Pah Metô. Kanaf teun lê, natuin au tenab, nebè' mapakê msâ eslê UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, ma DAWAN.

Kanaf DAWAN nane kanaf “matâteme”, fun fêka tít fa tuaf es nahín (kalu au ka 'san) lekâ kanaf nane nemantea atoin-Metô sin luekkin ma in nâko mé. Tuaf aüab Labit (= Uab Indonesia) sin, natám nok atoin-Metô sin kuk, onlêhe npaek tekas BAHASA DAWAN he nlekan neu UAB METO. Au uäkâ ak atoin-Metô namfau ma atoni biakini msâ a-nkios nak kanaf DAWAN nfain-on tekas Labit neu kanaf UAB METO. Lê i nebè'i nfain alasan nansâ es tekas i mapakê a-nbi bale-bale. Lasi i nabè'i ntom nak oras tuafes a-ntek kanaf aî tekas i, tuafes aî tuafin lê namolok nokne lof nalulub neöp neu Uab Meto aî neu atoin-Metô. Natuin hanaf i, natuin au lomit, 'bèt an kanaf nua in lê i nfain on judul neu blog i, nok tuis DAWAN nbi 'takaf nabit.

Tabê ma pules nâko blog tuaf,

Yohanes Manhitu

ymanhitu@gmail.com

Yogyakarta, 14 Funboësamnuâ 2007