Monday, February 29, 2016

Penpasû


Foto: http://alfianwidi.com

Atuis: Yohanes Manhitu

Sekau es ka nahín fa penpasû?
Sekau es fêka neuk nít fa penpasû?
Penpasû nane mnahat Pah Timor.

Tuaf bian a-nteke nak penhanâ
aî bian nak jagung katemak.
Kalu mahanâ maselô nok fue
ma utkaut aî kaufuâ.
Haef bian maselô nok tuinbafê
ma utnunuh makukê.

Munî i ‘makäne mamnahâ
neno-neno nbi mé-mé.
Nâko noknokâ talantea
fai’atnanas. I nmaneo.
Kaiskaisâ nokâ penpasû
lof mapnikan.

Masi hit tah ‘makäne haef namfau,
kaisâ tapnikan tain penpasû
fun ini msâ hit bukae.

Yogyakarta, Funhitû 2003

Apén-aimasû ma Apaokuan


Foto: https://hatobuilico.wordpress.com

Atuis: Yohanes Manhitu

Nono pah amanuat ma tasi kamanakat
mabelak leko nâko batan talantea batan.
Kanan hanfuaf amasat ma katâ mapanat
mahilik a-nbi nekaf ma smanaf malatan.

Bifé nfain apén-aimasû; atoni, apaokuan
fun bifé nasaitan kuan, atoni nabala luan.
Fetof naloitan bain-abas, naofe ntof lele.
Nane hantaën-fefbelâ nâko amoë’pele.

Naof a-nsimakan fetof in lakat neu Cina,
nasaitan lele ma nsauk aulpasu amâfenat.
Monit a-nbi pah-panin naheun sisminâ,
haufuâ a-nbi pah-bute nfut nek’apenat.

Mkiosfa, manse npin ma funne nmeûsín,
oras nasaitan oras onlê amtaus amnaenat.
Fetof ma naof a-njalin kun turis, anaotin.
fetof nasaitan futus, naof napnikan senat.

Yogyakarta, Funboësamnuâ 2003

Hanaf Matâteme


Foto: http://georgebishopjr.com

Atuis: Yohanes Manhitu

Anin fai nèk hanaf i 

nâko siüf kamahinê
natuin kabâ malutâ.

Onlê atoin-amonot es
au utnín uab pah-fui
oras fai i fê nanesab.

Hanfuaf i ka ném fa
nâko BBC aî VOA;
nâko pah kamahinê.

Yogyakarta, Funnimâ 2004


[1] BBC = British Broadcasting Corporation
[2] VOA = The Voice of America

Ulan Ahunut


Foto: http://s3.amazonaws.com

Atuis: Yohanes Manhitu

Manse fê nanebton neu neontés
oras ulkapi npoip naijan ametos.
I ulan ahunut ton i nbi hai kota.
In es naüb oefát, nasain foknais.

Au uskók fomenî lê ném nâko afu
lê mapopî nèk oe ameut nâko nope.
Au ‘kios hau amaknenê sin namlil'in
natuin ulan asoit ma asèfit nemen.

Au nekak natpén neu au pulau,
Pah Timor, luan ma kuamnasi.
Nbi oras ulan ahunut onlê i,
penfini, aenfini ma fuefini
masiap leko neu neonsenat.

Ulan ahunut, amnèkifnekan
neu kanan asenat sin ok-okê
lê nafnekan oe ulan, oe alolit,
he npoip namoin senat-sin.

Ulan ahunut, kaisâ musnás fa,
msònû ulne suk neu pah-pinan!
Lobaithe kaisâ a-njail noe ahenut,
me kaisâ a-nmeot he nâmaet senat.
Kaisâ mèk nukat neu hai kuan!

Yogyakarta, Funsiô 2003

Dame Fai’atnanas


Foto: http://www.experienceproject.com

Atuis: Yohanes Manhitu

Musik klasik nabia ma nabeäb kau. 

Nlum ma nsai, naheun au smanak.
Naöin ma napés, naheun au nekak.
Ném nâko wokmen a-nbi au matak.

Oe nefo amanuat naslút ma napés babaun.
Nhelson neu nefo nanan ma okê natík ném.
Maunnai mesê fê a-nkokleô nan haef teun.
Masit in fê naskék nâko in nanait aminat.

Au ka ‘nén fa tuaf aslutus aî musik nâko bar.
Alaha tuaf fauk es nâseön babaun, naüaban.
Asu mesê nakón nâko neontés, naheun fai.
Neno in matan fêka nasaitan in halâtupâ.

Samosir-Sumatra, Funnimâ 2003

Hanfuaf Nonô Fauk ntomneu Uab Metô

Natuin laistenab nak Uab Metô, lê a-nmuî kanaf humaf bian onlê METO, UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, TIMOR, TIMORESE, TIMOL, TIMOREESCH, TIMOREEZEN, DAWAN, TIMOR DAWAN, RAWAN, ma humaf bian (sumber: taklik teu i), ka nnès fa nâko tuaf 0.75 juta (baca: nol koma juta bôhitumním) es naüabe (= namolke) (sumber: the Indonesian Heritage, Language and Literature, 1998) nbi kabupaten (distrik) teun nok dialek (logat) humâ-humâ, au utenab ak uab i musti napèn hormat ma mateab neu pah-pinan nfunamnatéf. Au 'bèt an kanaf UAB METO fun in es mapakê namfau nnèsi nbi Pah Metô. Kanaf teun lê, natuin au tenab, nebè' mapakê msâ eslê UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, ma DAWAN.

Kanaf DAWAN nane kanaf “matâteme”, fun fêka tít fa tuaf es nahín (kalu au ka 'san) lekâ kanaf nane nemantea atoin-Metô sin luekkin ma in nâko mé. Tuaf aüab Labit (= Uab Indonesia) sin, natám nok atoin-Metô sin kuk, onlêhe npaek tekas BAHASA DAWAN he nlekan neu UAB METO. Au uäkâ ak atoin-Metô namfau ma atoni biakini msâ a-nkios nak kanaf DAWAN nfain-on tekas Labit neu kanaf UAB METO. Lê i nebè'i nfain alasan nansâ es tekas i mapakê a-nbi bale-bale. Lasi i nabè'i ntom nak oras tuafes a-ntek kanaf aî tekas i, tuafes aî tuafin lê namolok nokne lof nalulub neöp neu Uab Meto aî neu atoin-Metô. Natuin hanaf i, natuin au lomit, 'bèt an kanaf nua in lê i nfain on judul neu blog i, nok tuis DAWAN nbi 'takaf nabit.

Tabê ma pules nâko blog tuaf,

Yohanes Manhitu

ymanhitu@gmail.com

Yogyakarta, 14 Funboësamnuâ 2007