Wednesday, May 31, 2023

Gitanjali 71, Nâko: Rabindranath Tagore; Atlakab neu Uab Metô: Yohanes Manhitu

Foto: https://www.pxfuel.com

Nak au musti umepan au fuake ma ubain’e neu tepon bian-bian, tala napoin hafof mawarna neu ho pinam—nane eslê ho maya.

Ho mkeän man ho fuame kun mèk ekâ ma moën ho aom amâfente mèk hanaf namfafau. Ma ho aom lê mabatî nane es natua au aoke ben.

Sít hansusar nane nliboik natuin neno-tnanan amanuat nèk nú ma kumanit lê mawarna humâ-humâ, alaram ma fnekan; okî a-nsae ma nsanu nfain, nanaitin natfekan ma nabuabok. Nbi au taük, nane es ho aom lê nakalbon.

Toli aëkâ i lê ho muäitî mulali ben, malukis nèk humaf amfauleüf nèk fai ma nenô sin kuas. Nbi in kòtin, ho ‘tokô matenû nòk garis nâko misteri amkakab, ma npolin nain garis amaneot ma garis luman ok-okê.

Hit nuakit hit naobaris amaste naheun neno-tnanan. Tèk ho sít ma au sít, ainne nâtaï nobamesen, ma kanan oras afinte hit a-tpake he nuakit tâkolô ma tmaäim kuk.

Yohanes Manhitu es natlakab neu uab Metô, ma tlakab in npoi es buku Gitanjali (Sítnatas) (Yogyakarta: Diandra Kreatif, 2019).

Gitanjali 68, Nâko: Rabindranath Tagore; Atlakab neu Uab Metô: Yohanes Manhitu

Foto: https://www.pxfuel.com

Ho manse pinan ném neu au naijafafô i nèk ini ‘niman lê manonâ ma in nhake nbi au nesu nan neno mnanûes he nèk nafanî nope neu ho haem, nope lê mamoëk nâko au nú asaitin, nâko au noitin ma nâko au sítin.

Mèki mlilê nok manekat, ho mäum ho ‘basam makfun nane lê nakín nan nope ametak, mubain’e neu humaf ma liäf humâ-humâ ma mtaone warna kaämoes piuta.

In meûsinleüf ma manápleüf, malulê, nok nú ma mèsökan; fun onnane, ho mloim mísan, ò ho lê kaä’kotô ma a’ét. Ma es onnane, in nabè’i nöeb nan ho pinam amutikleüf nèk in hafon lê nèk susar neu nekaf.

Yohanes Manhitu es natlakab neu uab Metô, ma tlakab in npoi es buku Gitanjali (Sítnatas) (Yogyakarta: Diandra Kreatif, 2019).

Hanfuaf Nonô Fauk ntomneu Uab Metô

Natuin laistenab nak Uab Metô, lê a-nmuî kanaf humaf bian onlê METO, UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, TIMOR, TIMORESE, TIMOL, TIMOREESCH, TIMOREEZEN, DAWAN, TIMOR DAWAN, RAWAN, ma humaf bian (sumber: taklik teu i), ka nnès fa nâko tuaf 0.75 juta (baca: nol koma juta bôhitumním) es naüabe (= namolke) (sumber: the Indonesian Heritage, Language and Literature, 1998) nbi kabupaten (distrik) teun nok dialek (logat) humâ-humâ, au utenab ak uab i musti napèn hormat ma mateab neu pah-pinan nfunamnatéf. Au 'bèt an kanaf UAB METO fun in es mapakê namfau nnèsi nbi Pah Metô. Kanaf teun lê, natuin au tenab, nebè' mapakê msâ eslê UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, ma DAWAN.

Kanaf DAWAN nane kanaf “matâteme”, fun fêka tít fa tuaf es nahín (kalu au ka 'san) lekâ kanaf nane nemantea atoin-Metô sin luekkin ma in nâko mé. Tuaf aüab Labit (= Uab Indonesia) sin, natám nok atoin-Metô sin kuk, onlêhe npaek tekas BAHASA DAWAN he nlekan neu UAB METO. Au uäkâ ak atoin-Metô namfau ma atoni biakini msâ a-nkios nak kanaf DAWAN nfain-on tekas Labit neu kanaf UAB METO. Lê i nebè'i nfain alasan nansâ es tekas i mapakê a-nbi bale-bale. Lasi i nabè'i ntom nak oras tuafes a-ntek kanaf aî tekas i, tuafes aî tuafin lê namolok nokne lof nalulub neöp neu Uab Meto aî neu atoin-Metô. Natuin hanaf i, natuin au lomit, 'bèt an kanaf nua in lê i nfain on judul neu blog i, nok tuis DAWAN nbi 'takaf nabit.

Tabê ma pules nâko blog tuaf,

Yohanes Manhitu

ymanhitu@gmail.com

Yogyakarta, 14 Funboësamnuâ 2007