_1.jpg)
MASIT hit tahínen tak a-nbi Pah Jawa, uab kuatuafe ntamen es kurikulum skól nâko SD talantea SLTA (aî skól lê in tingkat namnés). Nane ka neu fa sâ, ala neu he tpanat uab kuatuaf (uab Jawa [Jabas] aî Sunda[s]) he nmoin nabala nbi tob in monit neno-neno on apanat uab. Natuin uab kuatuafe in tamas neu kurikulum skól, hit tafnekan henait liänaskolin nahinan molok kuatuaf nâko sin fê an-anâ, ma nsinmakan he npante ona ‘maus budaya nbi sin monit neno-neno. Nbi provinsi teun es Jawa (Jawa Tengah, Yogyakarta, ma Jawa Timur), liänaskolin nânoin’in ka ala fa he namolok uab kuatuaf, me msâ he ntui uab nane npaek in huruf lê matekâ nak hanacaraka (baca: honocoroko).
Ma oras i mauthe hit ta’ét onmé nbi Timor Neontés (NTT), uab kuatuafin a-ntamanen es kurikulum skól aî fekâ? Fakta natonan kit, nak talantea neno i msâ uab kuatuaf mesê fêka ntam neu kurikulum skól, masi neu baha skól dasar (SD). Fêka tahín nansâ es in fêka ntam neu kurikulum skól onlê a-nbi Jawa. Hit tafnekan henait baun-baun anaäplenat a-nbi Timor Neontés naim lalan alekot ma nmeup nabua nok ahínmolkin (linguis, ahíntoni, mhb.) he natám uab kuatuafin neu kurikulum skól. Me au uäkâ ak lof suk mâneät he tanaob neöp alekot i fun a-nbi Timor Neonsaet (aî NTT nobâtemen), nmuî uab kuatuaf namfafau ma es-es nok kun in dialek. Onlê a-nbi Timor Neontés, hit tahín tak a-nmuî uab kuatuaf fauk, nane eslê uab Metô, Tetun Belu, Helong, Kemak, Bunak/Marae. Oke-msâ a-nmuî uab Malayu dialek bian lê mapakê es Kupang, eslê uab Kupang. Nbi kabupaten fauk lê a-npaken uab Metô msâ, hit nabè’ tít dialek fauk es mapakê. Bale es-es nok dialek/logat humfes. Es onnane, kalu hit taneöp maneö, hit musti tmeup mâtanê ma tmakoe he tmoê buku aî tuis namfafau ma tsiap lalan alekot henait hit nabè’ tatám uab kuatuafin neu kurikulum skól.
On amolok uab kuatuaf kit, masit hit feësat tatoit tak, panat uab kuatuaf i sekau in baut-sutais (tanggung jawab)? Natuin maneone, ka ala fa tob in baut-sutais aî skóle ini. Hit anaäplenat, natuin konstitusi (UUD) in lelut ma lekat, musti npanat uab kuatuaf ok-okê a-nbi Pah Indonesia nanan he nmonin piuta ma njalin ‘takaf budaya neu suku es-es. Ma lelut ma lekat konstitusional nane nabè’ manaob natuin kurikulum skól. Es onnane, hit tafnekan he program tamas uab kuatuaf neu kurikulum manaob a-nbi Timor Neontés masi mepu i fê mâneät. Uab kuatuaf es-es a-nbi Timor Neontés (ma nbi NTT nobâtemen) lof napèn bale nbi skól kalu in a-ntam neu kurikulum masi ala nbi SD nmés.
Yogyakarta, 9 Funboës 2012
No comments:
Post a Comment