Sunday, July 31, 2022

Gitanjali 39, Nâko: Rabindranath Tagore; Atlakab neu Uab Metô: Yohanes Manhitu

Foto: https://www.pinterest.com

Nbi tabu nekaf a-nmâtaen ma nmeot, mkoenom’òm he mpoip kau mèk nekamnaut.

Nbi tabu halinat namneuk nâko monit, mkoenom’òm he mèk kau sít-es ini skeken.

Nbi tabu mepu aslutus naäitî ini slutne nbi ninê-ninê ma nkub nan kau nâko monê, mkoenom’òm meu kau, usif neu laistaäs, mèk ho dame ma snasat.

Nbi tabu au nekak atotis piuta ntok nâbesâ, maëkâ a-nbi siüf-es, mutselab main enô, au usif ko, ma mkoenom’òm mèk uisfes in upacara.

Nbi tabu sinmakat nafolob tenab nèk neknanait ma afuskukû, ò ho akninô ko, ho abeät ko, mkoenom’òm mèk ho pinam ma ho kenneno.

Yohanes Manhitu es natlakab neu uab Metô, ma tlakab in npoi es buku Gitanjali (Sítnatas) (Yogyakarta: Diandra Kreatif, Funnimâ 2019).

Gitanjali 31, Nâko: Rabindranath Tagore; Atlakab neu Uab Metô: Yohanes Manhitu

Foto: https://timesofindia.indiatimes.com

“Atámpaän, mutonan kau, sekau es neno nae nfut ko?”

“Au tuake es a-nfut kau,” atámpâne natón.

“Au ak oinâ au nabè’ ukalab tuaf ok-okê abitin pahpinan èki ‘maus ma kuasa, ma au ‘tupû a-nbi au ume‘maus, noni lê musti mabaen neu au usif. Oras tupse nèkin kau, au ubelkok eu halâ lê maloitan neu au usif, ma uskék onnanet, au ‘bi paän, ‘bi kuk au ume-‘mause nanan.”

“Atámpaän, mutonan kau, sekau es neno nae ntao ko tainbesi amepat i?”

“Au es a-‘tut kuk tainbesi i leko-leko,” atámpâne natae. Au ak oinâ au mâtanek kaäkalte lof a-nfut natau pahpinan ma nafètin kau he uneô ka nmuî fa aäunû. Es onnane, nenô-fai au ‘pakae tainbesi i èk aipinâ ‘naek ma tutus maneunleüf. Oras namunim mepu nane nmóten ma tainbesi in lutsin namtisin ma namepanen, au uëtat tainbesi nfut natau kau ben.”

Yohanes Manhitu es natlakab neu uab Metô, ma tlakab in npoi es buku Gitanjali (Sítnatas) (Yogyakarta: Diandra Kreatif, Funnimâ 2019).

Hanfuaf Nonô Fauk ntomneu Uab Metô

Natuin laistenab nak Uab Metô, lê a-nmuî kanaf humaf bian onlê METO, UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, TIMOR, TIMORESE, TIMOL, TIMOREESCH, TIMOREEZEN, DAWAN, TIMOR DAWAN, RAWAN, ma humaf bian (sumber: taklik teu i), ka nnès fa nâko tuaf 0.75 juta (baca: nol koma juta bôhitumním) es naüabe (= namolke) (sumber: the Indonesian Heritage, Language and Literature, 1998) nbi kabupaten (distrik) teun nok dialek (logat) humâ-humâ, au utenab ak uab i musti napèn hormat ma mateab neu pah-pinan nfunamnatéf. Au 'bèt an kanaf UAB METO fun in es mapakê namfau nnèsi nbi Pah Metô. Kanaf teun lê, natuin au tenab, nebè' mapakê msâ eslê UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, ma DAWAN.

Kanaf DAWAN nane kanaf “matâteme”, fun fêka tít fa tuaf es nahín (kalu au ka 'san) lekâ kanaf nane nemantea atoin-Metô sin luekkin ma in nâko mé. Tuaf aüab Labit (= Uab Indonesia) sin, natám nok atoin-Metô sin kuk, onlêhe npaek tekas BAHASA DAWAN he nlekan neu UAB METO. Au uäkâ ak atoin-Metô namfau ma atoni biakini msâ a-nkios nak kanaf DAWAN nfain-on tekas Labit neu kanaf UAB METO. Lê i nebè'i nfain alasan nansâ es tekas i mapakê a-nbi bale-bale. Lasi i nabè'i ntom nak oras tuafes a-ntek kanaf aî tekas i, tuafes aî tuafin lê namolok nokne lof nalulub neöp neu Uab Meto aî neu atoin-Metô. Natuin hanaf i, natuin au lomit, 'bèt an kanaf nua in lê i nfain on judul neu blog i, nok tuis DAWAN nbi 'takaf nabit.

Tabê ma pules nâko blog tuaf,

Yohanes Manhitu

ymanhitu@gmail.com

Yogyakarta, 14 Funboësamnuâ 2007