HO MUNSAÄN MULAIL KAU BEN?*

Atuis: Jeannette L. Clariond (nâko Meksiko)

Ho munsaän mulail kau ben, ò au aok, ntomneu au nâ?
Ho msennom es au fuak nanan onlê fatu ma muheun
kau mèk pinâ oras fai nasnás kun a-nbi in nobin.

Haef ahunut nae, nbi tabu besi nbi au taik nanan,
ho mufék au hanak, me kamahanâ nane—lê a-ntanâ
nanaite in laismaneote—nabè’i tnene nâko papâ nane.

Au aok, bale amanuat-es nabia kau talantea msòpun.
Hanfuaf nane, lê nafnekan nís tuinas, tabu i naniu haunin
masi ka natoit fa ntomneu fuan. Miun man in pinan!

Atlakab neu uab Metô: Yohanes Manhitu (2022)

---------------------------------------------------

*) Au tlakab neu uab Metô i npoi es buku "CUERPO DE MI SANGRE" (Atuis: Jeannette L. Clariond; Salamanca, Spanyol: Diputación de Salamanca 2022), nabua nok au tlakab bian neu uab Indonesia, Tetun Resmi, ma Malayu Kupang.

Status Facebook Nua nèk Uab Metô (01)

 

Gitanjali 45, Nâko: Rabindranath Tagore; Atlakab neu Uab Metô: Yohanes Manhitu

Foto: https://www.patientcareonline.com

Ho fêka mnen fa in lakat kaäslutsin ka?

In ném, ném, in ném piuta.

Nbi kanan tabu ma oras, nenô-nenô ma fai-fai in ném, ném, in ném piuta.

Au ‘sí síte namfau ben a-nbi neklomit namfau, ma sítin nane sin nótin ok-okê natón piuta nak, “In ném, ném, in ném piuta.”

Nbi neno afomentin a-nbi Funhâ ameûsinet, natuin lalan abít nasi nanan, in ném, ném, in ném piuta.

Nbi mèsökan nok ulan abít fai Funhitû sin, nbi kereta aslutus, in ném, ném, in ném piuta.

Nâko susar neu susar, nane in laktin lê napènit au nekak, ma nane in haen nok leöt a-mnatû es a-nmoê au mlil’e nmeûsín.

Yohanes Manhitu es natlakab neu uab Metô, ma tlakab in npoi es buku Gitanjali (Sítnatas) (Yogyakarta: Diandra Kreatif, Funnimâ 2019).

Gitanjali 44, Nâko: Rabindranath Tagore; Atlakab neu Uab Metô: Yohanes Manhitu

Foto: https://www.freepik.com

Lê i au mlilê, he ‘pao ma ‘panat a-‘bi op’eninen–‘bi bale mé mafô naen natuin pinâ ma ulne ném a-nbi oras foknaise namsòp.

Amnèkhaefin, nèkin hanaf nâko neno-tunan kamahinê, sin naseon kau ma nmanapan natuin lalan. Au nekak nanan namlilê, ma anin afinit nasaitan kau minonî.

Nâko noknok’anâ tala nkimû, au ‘toko es i, es au nesu matan, ma au uhín ak naskeket tabu mlilê lof ném a-nbi oras au he u’ét.

Ma tomas i, au ‘kumain ma ‘sí ‘mesmés kuk. Ma tomas i, anin naheun nok hantaën in fomenin.

Yohanes Manhitu es natlakab neu uab Metô, ma tlakab in npoi es buku Gitanjali (Sítnatas) (Yogyakarta: Diandra Kreatif, Funnimâ 2019).

Gitanjali 43, Nâko: Rabindranath Tagore; Atlakab neu Uab Metô: Yohanes Manhitu

Foto: https://medium.com

Neno nane eslê oras au ka uloitnok fa he ‘siom ko; ma natuin ho tamas neu au nekak kamatotî masi onlê to anâ, lê au ka uhine, au Usif, ho lo mtao malak abalbalat neu tabu afinit namfau nbi au monit.

Ma nbi neno i, oras naskék au ‘tanâ sin ma ‘tae ít ho malkanaf, au ít sin nabelkok, nasan’ok a-nbi afuskukû, naseolbok nok memori neon’afinit neu mlilê ma neksusar nâko au neno knut’in lê mapnikan.

Ho ka mmânisin fa au ‘baë liänbaun a-nbi afuskukû, ma lakat aslutsin lê au ‘nen sin a-nbi keän, au bale‘baë, namnesan nok a-slutfin lê a-nlibokin nâko kfun neu kfun. 

Yohanes Manhitu es natlakab neu uab Metô, ma tlakab in npoi es buku Gitanjali (Sítnatas) (Yogyakarta: Diandra Kreatif, Funnimâ 2019).

Gitanjali 42, Nâko: Rabindranath Tagore; Atlakab neu Uab Metô: Yohanes Manhitu

Foto: https://www.booking.com

Noknok’anâ, tuafes nâseö nak hit lof a-tsae bnao, ala ho mok kau, ma lof ka tít fa tuaf abít pah-pinan i es nahín hit naobalekninô i ka teu pah mé-mé ma ka nmuî fa tuän.

Nbi taismanuan kamaninê nae, nbi ho kumanit atninas a’ét, au sítin lof natkaufan neu melodi, mafètin onlê tasi-pesen, natsèfin nâko hanfuafin sin futus ok-okê.

Orse fêka ntea ka? Fê a-nmuî mepu he manaob? Mail, faije nsaunnémen neu tasi-ninen ma nbi meûsinê lê namneuk baun-baun, koltaisnin néman, natpenen neu sin kun’in.

Sekau es nahín lekâ tainbesnin he natsèfin, ma bnaoe, onlê manas-amòfte pinan amunit, nlem neu faije nanan? 

Yohanes Manhitu es natlakab neu uab Metô, ma tlakab in npoi es buku Gitanjali (Sítnatas) (Yogyakarta: Diandra Kreatif, Funnimâ 2019).

Gitanjali 41, Nâko: Rabindranath Tagore; Atlakab neu Uab Metô: Yohanes Manhitu

Foto: https://university.taylors.edu.my

Ho mhaek es mé mbi sin ok-okê koitkin, au amanekat ko, mûkolô a-mbi kanan hafô nanan ka? Sin a-ntitê ko ma nfinin ko nbi lalan maäfuskukû, ma ka nsian nan ko fa. Au ‘pao ‘bi i ‘hae ‘maet èk usanâ au ‘tulû neu ko, tomas anaot-afintin néman ma naitin hausufâ mesêmesê, ma au ‘poni akleö he lúmanen.

Oras noknok’e nfinen, ma nenomtetû némen. Nbi faije in hafon, au matke he nâbilen. Atoinin lê he nfanin neu ume napén kau ma nhuman, oket namae kau. Au ‘tok onlê bifé atotis, au ‘kub an au humke èk au rok, ma oras sin natoit kau, au ‘loim sâ, au ubés he u’ét ma ka utae sin fa.

Oh, onmé, ‘tebes, nabè’ au utonan sin ak au ‘pao ko, ma ho mtaënen he mkoenom’òm. Onmé es au he upoin hanak ak au ‘panat mâmuït i he nfain belis. Ah, au ‘panat nektelos i nbi au nekak nanan.

Au ‘tok es hune tunan ma ‘baiseun eu neno-tnanan ma unanain ramê askeken fun ho mnemat—paku ok-okê a-npin, penpene mnatû sin nâbekô a-nbi oto tunan, ma tuafin i nhaken noba mkakan a-nbi op’eninen oras sin nít ko msaun òm mûko ho ‘tokô he mfit kau nâko afuskukû, ma mutokob bifé atotis akhisî i lê nâtaï nèk nekmae ma nektelos, onlê hau alabâ abít anîfuü nbi oras foknais.

Me tabu natpén ma fêka tnen fa ‘kilof nâko ho kereta in haekin. Naopukan namfau nfin nok a-slutuf ma

koâ ma gloria ataulmataf. Ala ho es lof a-mhake mbi hafô a’ét ma mbi sin ok-okê koitkin? Ma ala au es lof a-‘pao ma ‘kae ma ulelab nekak èki mnaut palsumâ?

Yohanes Manhitu es natlakab neu uab Metô, ma tlakab in npoi es buku Gitanjali (Sítnatas) (Yogyakarta: Diandra Kreatif, Funnimâ 2019).

Gitanjali 40, Nâko: Rabindranath Tagore; Atlakab neu Uab Metô: Yohanes Manhitu

Foto: https://unsplash.com

Ulne nhelson neno namfafau ben, au Uisneno ko, nbi au nekak ametos. Neno-haene nmois nâsek’on—ka noepmalulê in oben amaniahte fa, msâ ka ulan amanikit abít bale ‘loö ini ‘takaf asabsabte fa.

Msònû ho anislutuf atoäs, ametak nok mates, kalu nane ho lomit, ma mèk pinâ in saput, muskeken nenotnanan nâko ninen es neu ninen bian.

Me mhel mufanî, Usî, mhel mufanî maputû kaäslutus aämut i, n’é ma namép ma nmaufiun, nòt nekaf nèki fnekan amnekut mâtanê.

Mauthe noep-halinat nanebton nâko fafon onlê ainaf in human nok nú nbi neno mé amaf nok toäs.

Yohanes Manhitu es natlakab neu uab Metô, ma tlakab in npoi es buku Gitanjali (Sítnatas) (Yogyakarta: Diandra Kreatif, Funnimâ 2019).

Gitanjali 39, Nâko: Rabindranath Tagore; Atlakab neu Uab Metô: Yohanes Manhitu

Foto: https://www.pinterest.com

Nbi tabu nekaf a-nmâtaen ma nmeot, mkoenom’òm he mpoip kau mèk nekamnaut.

Nbi tabu halinat namneuk nâko monit, mkoenom’òm he mèk kau sít-es ini skeken.

Nbi tabu mepu aslutus naäitî ini slutne nbi ninê-ninê ma nkub nan kau nâko monê, mkoenom’òm meu kau, usif neu laistaäs, mèk ho dame ma snasat.

Nbi tabu au nekak atotis piuta ntok nâbesâ, maëkâ a-nbi siüf-es, mutselab main enô, au usif ko, ma mkoenom’òm mèk uisfes in upacara.

Nbi tabu sinmakat nafolob tenab nèk neknanait ma afuskukû, ò ho akninô ko, ho abeät ko, mkoenom’òm mèk ho pinam ma ho kenneno.

Yohanes Manhitu es natlakab neu uab Metô, ma tlakab in npoi es buku Gitanjali (Sítnatas) (Yogyakarta: Diandra Kreatif, Funnimâ 2019).