Thursday, December 31, 2015

Ka nmuî fa 'kasî

Ilustrasi: www.google.com

Kalu ho he mfulak mís paku apinat i,
hit nuakit lof tabala mèsökan nanan.
Au lof ka ít fa ho humam in ma'èkin.
Ka nmuî fa 'kasî he tòt tafanî paku i. 


Hanfuafin: Yohanes Manhitu
Yogyakarta, 17 Nov. 2015

Uab Romawi 'Naekin

Ilustrasi: https://www.youtube.com
Kleö ntomneu uab Romawi 'naekin. Nmuî uab 'naek ním lê a-npoineman nâko uab Latin, eslê uab Spanyol, Prancis, Portugis/Portu(gés), Rumánias (mapakê es Eropa Neonsaet) ma Itálias. Uabin lê i ok-okê ntaman uab pukan Romawi. Nbi PBB, oras i, ala uab nua nâko pukan i es mapakê on uab resmi. Nane eslê uab Prancis ma Spanyol. Ma nbi Asia, ala uab Portugis es fê mapakê on uab resmi. Nane es Makau (ntam RRC) ma Timor Neonsaet (Timor-Leste). Fun uabin i olif-tataf, kalu hit tânoinâ lekleok ma tahín uabes, in lof a-ntulun kit he tahín uab biakin. On tlekâ mesê, hit tait hanfuaf "uab" a-nbi uab ním'in i: "lengua" (Spanyol), "langue" (Prancis), "língua" (Portugis), "limba" (Rumánias) ma "lingua" (Itálias). Hanfuafin i ok-okê neman nâko hanfuaf Latin "lingua".

Ntomneu uab Spanyol a-nbi Pah Indonesia, kalu tasonbok, Hit nabè'i tbaca au artikel "Menilik Bahasa Spanyol di Tanah Air" es http://ymanhitu.blogspot.co.id/2007/03/menilik-bahasa-spanyol-di-tanah-air.html. Natuin data, uab Romawi aî Latin moderen i mapakê on uab resmi es negara 27, nès-nès es Pah-manuan Amerika.

Yogyakarta, 12 November 2015

Nhelson onlê solalus akalat

Ilustrasi: www.google.com

Kalu ho mfulak mís ho paku apinat,
mèsökan es lof a-njail kun akuasat.
Ma meûsinê lê unû a-njail apanat
lof a-nhelson onlê solalus akalat.


Hanfuafin: Yohanes Manhitu
Yogyakarta, 13 Nov. 2015

Hit fê a-tparlú kompas

Ilustrasi: www.google.com

Nanait nâko fai afinit i lo namasab tupas
ma nbi noknokâ, ala in nòbin es fê esan.
Nbi lakat neno i, hit fê a-tparlú kompas
henait tahín aninmatan ma naote tuän.


Hanfuafin: Yohanes Manhitu
Yogyakarta, 10 Nov. 2015

Hit a-tnao ma tfin

Foto: www.google.com

Tabu ka nasnás fa ma nasaitan in nobin
nbi nenô-fai; nbi nane, hit a-tnao ma tfin.
Noknokâ, hit ok-okê onlê pasan akabin,
ttamis monit feü oras neno mnâ'e nfin.


Hanfuafin: Yohanes Manhitu
Yogyakarta, 3 Nov. 2015

Hanfuaf Nonô Fauk ntomneu Uab Metô

Natuin laistenab nak Uab Metô, lê a-nmuî kanaf humaf bian onlê METO, UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, TIMOR, TIMORESE, TIMOL, TIMOREESCH, TIMOREEZEN, DAWAN, TIMOR DAWAN, RAWAN, ma humaf bian (sumber: taklik teu i), ka nnès fa nâko tuaf 0.75 juta (baca: nol koma juta bôhitumním) es naüabe (= namolke) (sumber: the Indonesian Heritage, Language and Literature, 1998) nbi kabupaten (distrik) teun nok dialek (logat) humâ-humâ, au utenab ak uab i musti napèn hormat ma mateab neu pah-pinan nfunamnatéf. Au 'bèt an kanaf UAB METO fun in es mapakê namfau nnèsi nbi Pah Metô. Kanaf teun lê, natuin au tenab, nebè' mapakê msâ eslê UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, ma DAWAN.

Kanaf DAWAN nane kanaf “matâteme”, fun fêka tít fa tuaf es nahín (kalu au ka 'san) lekâ kanaf nane nemantea atoin-Metô sin luekkin ma in nâko mé. Tuaf aüab Labit (= Uab Indonesia) sin, natám nok atoin-Metô sin kuk, onlêhe npaek tekas BAHASA DAWAN he nlekan neu UAB METO. Au uäkâ ak atoin-Metô namfau ma atoni biakini msâ a-nkios nak kanaf DAWAN nfain-on tekas Labit neu kanaf UAB METO. Lê i nebè'i nfain alasan nansâ es tekas i mapakê a-nbi bale-bale. Lasi i nabè'i ntom nak oras tuafes a-ntek kanaf aî tekas i, tuafes aî tuafin lê namolok nokne lof nalulub neöp neu Uab Meto aî neu atoin-Metô. Natuin hanaf i, natuin au lomit, 'bèt an kanaf nua in lê i nfain on judul neu blog i, nok tuis DAWAN nbi 'takaf nabit.

Tabê ma pules nâko blog tuaf,

Yohanes Manhitu

ymanhitu@gmail.com

Yogyakarta, 14 Funboësamnuâ 2007