Sunday, March 27, 2011

Oematâ 'Honis


Atuis: Yohanes Manhitu 

Nbi au mnitas alekot fai afinit nane,
au ít oe kninô abít nunuh 'naek in un.
Pah metan ma pah mutî natnanânane,
funan ma manas, ok-okê nabés neune.

Mafefâ-sin ninun nâko oe 'honis nane,
malaikat-sin napún-natefan in matan;
kolümu natpén natuin oematâ fafon.
Mansian, muït ninun nâko oe matan.

Sekaumsekau es niun nâko oematâ i,
lof ka nmeon fa ben talantea nabalbál.
Monit abalbalat lo npoi nâko 'bonî i,
noe 'honis lo nsai nâko nifu kninô i.

Kupang, Timor, Funnuâ 2004

Usî, Hai Mimnáh

Nâko: Yohanes Manhitu

Tfe kai mnahat
neno-neno, nok neno i…
(Onen Hai Amâ)

I lo ala pasu es nakín nuif:
metô, klibû nausan ketâ.
Hai tnanmin onlê ‘poni
lê makekâ neik aen’apâ.

Kabenu naub hai fefmin
ma napunan hai ‘nakmin.
Hai matmin nakoupunen
onlê nifu mnanû ameitis.

Sulpisâ naheun nok hanaf
neu kuan ma kota kaänenat
he nateab kai onen ma tulun,
he nkaus hai baut ma sutais.

Tala neno i hai fê mifnekan.
Hai ‘sane, hai ‘pele natselan.
Me malaikat onlê fê naskék
he nasaitan sonaf abalbalat.

Lekâ nesâ lof natua in balan
ma nkub nafanî nuif abolat?
Lekâ hai he miah tala mimsén
ma miun he meno namneuk?

Yogyakarta, Funsiô 2005

Hanfuaf Nonô Fauk ntomneu Uab Metô

Natuin laistenab nak Uab Metô, lê a-nmuî kanaf humaf bian onlê METO, UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, TIMOR, TIMORESE, TIMOL, TIMOREESCH, TIMOREEZEN, DAWAN, TIMOR DAWAN, RAWAN, ma humaf bian (sumber: taklik teu i), ka nnès fa nâko tuaf 0.75 juta (baca: nol koma juta bôhitumním) es naüabe (= namolke) (sumber: the Indonesian Heritage, Language and Literature, 1998) nbi kabupaten (distrik) teun nok dialek (logat) humâ-humâ, au utenab ak uab i musti napèn hormat ma mateab neu pah-pinan nfunamnatéf. Au 'bèt an kanaf UAB METO fun in es mapakê namfau nnèsi nbi Pah Metô. Kanaf teun lê, natuin au tenab, nebè' mapakê msâ eslê UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, ma DAWAN.

Kanaf DAWAN nane kanaf “matâteme”, fun fêka tít fa tuaf es nahín (kalu au ka 'san) lekâ kanaf nane nemantea atoin-Metô sin luekkin ma in nâko mé. Tuaf aüab Labit (= Uab Indonesia) sin, natám nok atoin-Metô sin kuk, onlêhe npaek tekas BAHASA DAWAN he nlekan neu UAB METO. Au uäkâ ak atoin-Metô namfau ma atoni biakini msâ a-nkios nak kanaf DAWAN nfain-on tekas Labit neu kanaf UAB METO. Lê i nebè'i nfain alasan nansâ es tekas i mapakê a-nbi bale-bale. Lasi i nabè'i ntom nak oras tuafes a-ntek kanaf aî tekas i, tuafes aî tuafin lê namolok nokne lof nalulub neöp neu Uab Meto aî neu atoin-Metô. Natuin hanaf i, natuin au lomit, 'bèt an kanaf nua in lê i nfain on judul neu blog i, nok tuis DAWAN nbi 'takaf nabit.

Tabê ma pules nâko blog tuaf,

Yohanes Manhitu

ymanhitu@gmail.com

Yogyakarta, 14 Funboësamnuâ 2007