Wednesday, June 30, 2010

Unón hanfuaf nâko beï-naï sin uab

Nâko: Yohanes Manhitu

Au unón hanfuaf nâko uab amasat
lê nâko un-unû mafiniben neu kau
oras au fê aen ú-aum kuk on liänâ
lê in neöp fê onlê lele kamasenâ.

Neno i au unón hanfuaf anesat
onlê aleif-ane amakoet-es kau
he usaeb neu lopo lê matekâ
nak lopleü neu ‘balê maüpâ.

Tala leku i au he ‘jail apanat
neu hanfuaf ok-okê ma ‘nau,
ma upán fini lê musti masenâ
henait afé-fini kankin matekâ.

Masi nuüf ma tasi nfanin nakat
me nbi au nekak, au fê umnau
molok lê mafinib neu kau, liänâ
lê musti natutan nâko ainâ-amâ.

Yogyakarta, 9 Funnê [Juni] 2010
---------------------------------
Kususun kata dari bahasa leluhur

Kususun kata-kata dari bahasa indah

yang sedari dulu tlah diwariskan kepadaku

saat kumasih bocah yang berlari kian-kemari,

yang angannya ibarat kebun tak ditanami.


Hari ini kuhimpun kata-kata yang bernas

seperti seorang pemanen padi yang rajin

‘tuk mengangkut ke lumbung yang disebut

lumbung keramat untuk benda berharga.


Hingga saat ini kuingin jadi pemelihara

bagi semua kata dan mengumpulkan,

menyimpan benih yang harus ditanam

agar nama para pemberi benih dikenang.


Walaupun gunung dan laut membatasi

namun di hatiku, aku masih mengingat

tuturan yang diwariskan kepadaku, anak

yang harus melanjutkan dari ayah-bunda.

Feukrekorder

Nâko: Yohanes Manhitu


Anin nâbaë nbi feku nanan

lê au ‘feku ma uktitî piuta

utuin amonet amanuat

oras hunne namlia okê.


Masi au ‘fube ka uhelan,

in hanne nafeus nanoeba

neiki mlilê neu anenat

lê ném nâko in tofas.


Feku amasat ma alumat

mamneikî neu bale-bale.

Oras mafuü nbi neonmabê

mnasî-munif natnín sailumat.


Noemuti-Timor, Funnuâ [Februari] 2010

------------------------------------------


Rekorder


Angin bermain di dalam seruling

yang terus kutiup dengan alunan

menyusuri padang yang luas

ketika rerumputan lagi subur.


Walaupun ia kutiup perlahan,

bunyinya tetaplah nyaring

dan menggembirakan pendengar

yang baru habis menyiangi rumput.


Seruling yang indah dan merdu

yang dibawa ke mana-mana.

Tatkala ditiup di sore hari,

tua-muda rasakan merdunya.

Hanfuaf Nonô Fauk ntomneu Uab Metô

Natuin laistenab nak Uab Metô, lê a-nmuî kanaf humaf bian onlê METO, UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, TIMOR, TIMORESE, TIMOL, TIMOREESCH, TIMOREEZEN, DAWAN, TIMOR DAWAN, RAWAN, ma humaf bian (sumber: taklik teu i), ka nnès fa nâko tuaf 0.75 juta (baca: nol koma juta bôhitumním) es naüabe (= namolke) (sumber: the Indonesian Heritage, Language and Literature, 1998) nbi kabupaten (distrik) teun nok dialek (logat) humâ-humâ, au utenab ak uab i musti napèn hormat ma mateab neu pah-pinan nfunamnatéf. Au 'bèt an kanaf UAB METO fun in es mapakê namfau nnèsi nbi Pah Metô. Kanaf teun lê, natuin au tenab, nebè' mapakê msâ eslê UAB ATONI PAH METO, UAB PAH METO, ma DAWAN.

Kanaf DAWAN nane kanaf “matâteme”, fun fêka tít fa tuaf es nahín (kalu au ka 'san) lekâ kanaf nane nemantea atoin-Metô sin luekkin ma in nâko mé. Tuaf aüab Labit (= Uab Indonesia) sin, natám nok atoin-Metô sin kuk, onlêhe npaek tekas BAHASA DAWAN he nlekan neu UAB METO. Au uäkâ ak atoin-Metô namfau ma atoni biakini msâ a-nkios nak kanaf DAWAN nfain-on tekas Labit neu kanaf UAB METO. Lê i nebè'i nfain alasan nansâ es tekas i mapakê a-nbi bale-bale. Lasi i nabè'i ntom nak oras tuafes a-ntek kanaf aî tekas i, tuafes aî tuafin lê namolok nokne lof nalulub neöp neu Uab Meto aî neu atoin-Metô. Natuin hanaf i, natuin au lomit, 'bèt an kanaf nua in lê i nfain on judul neu blog i, nok tuis DAWAN nbi 'takaf nabit.

Tabê ma pules nâko blog tuaf,

Yohanes Manhitu

ymanhitu@gmail.com

Yogyakarta, 14 Funboësamnuâ 2007